Door: clueless | Datum: 26-01-2010 | Laatst gewijzigd: 26-01-2010 | Werk, inkomen, economie

Bankiers hebben niets geleerd


AMSTERDAM - De cynici die altijd al dachten dat bankiers niets van de kredietcrisis geleerd hadden en bij de eerste tekenen van herstel weer op de oude voet verder zouden gaan, hebben gelijk gekregen. 

Er worden in Amerika weer recordbonussen uitgekeerd.

Uit onderzoek is gebleken wat je met je boerenverstand ook wel aanvoelt, namelijk dat werknemers van wie een belangrijk deel van de honorering uit bonussen bestaat, de minst loyale werknemers zijn. Ze blijven meestal maar een paar jaar bij een baas en laten zich dan weer wegkopen door de volgende werkgever, die ze een nog hogere variabele beloning voorspiegelt. De enige loyaliteit die de ’bonusboys’ kennen, is die aan hun eigen portemonnee.

Als er gênant hoge bonussen worden betaald, moeten er ook gênant hoge winsten zijn gemaakt. In iedere bedrijfstak waar de winsten hoog zijn, is te weinig concurrentie. In het Westland worden geen bonussen uitbetaald, want een tuinder heeft met zoveel concurrenten, nationaal en internationaal, te maken dat hij al blij is als hij überhaupt na aftrek van kosten iets overhoudt. Daartegenover zijn er in Nederland maar drie grote banken, één middelgrote en nog wat kleinere. Zoiets heet een oligopolie, een marktvorm met maar een beperkt aantal aanbieders. Als ze prijsafspraken maken,heten ze een kartel, maar ze hoeven helemaal geen prijsafspraken te maken, want ze zorgen allemaal dat de vergoedingen bij fusies, overnames en emissies, de beheervergoedingen voor hun beleggingsfondsen, de provisies bij hun andere producten zo hoog zijn dat ze allemaal dik geld kunnen verdienen. Je hebt een prijsbreker nodig om de prettige vergoedingenniveaus te doorbreken en heel af en toe zie je op onderdelen een nieuwkomer succes hebben. Dankzij Alex en Binck zijn de provisies op aandelentransacties nu stukken lager dan vroeger. De oprichters van Binck zijn nu met ‘Brand New Day’ op de markt gekomen, een bedrijf dat pensioen- en verzekeringsproducten aanbiedt en daarbij veel lagere kosten rekent dan de traditionele aanbieders.

Als er in de financiële wereld net zoveel prijsconcurrentie zou bestaan als in de transportsector (te land, ter zee en in de lucht) of in de detailhandel (na de komst van Aldi en Lidl), dan zouden er geen megabonussen betaald kunnen worden. De overheid zou namens ons allen dan ook na moeten denken over de vraag hoe die concurrentie bevorderd kan worden. Vroeger hadden we de Postbank, die voort was gekomen uit twee staatsbedrijven, de Rijkspostspaarbank en de Postcheque- en Girodienst. Als Nederland na de kredietcrisis iets zou kunnen gebruiken, is het een klantgerichte bank met lage tarieven. Ook de raiffeisen- en boerenleenbanken zijn ooit opgericht om de machteloosheid van boeren en tuinders tegenover het grootkapitaal te doorbreken.

Intussen moeten ook de klanten van de banken, en met name de zakelijke klanten, zich publiekelijk meer roeren. Zij zijn het die de tarieven accepteren die vervolgens die schandelijk hoge bonussen mogelijk maken. Niet alleen de banken hebben van de kredietcrisis niets geleerd – voor hun klanten geldt vooralsnog hetzelfde.

Jaap van Duijn is onafhankelijk beleggingsdeskundige.

Bron: Telegraaf.nl