Door: Yvom | Datum: 12-10-2009 | Laatst gewijzigd: 13-10-2009 | Gezondheid
Op 20 maart 2007 nam de Tweede Kamer een motie aan. GroenLinks, D66, PvdA, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en CDA stemden voor de oproep aan het kabinet om de gloeilamp van de Europese markt te laten verdwijnen. VVD, PVV en SGP waren tegen. En sinds kort, sinds 1 september 2009, is het gloeilampverbod daadwerkelijk van kracht voor gloeilampen van 100 Watt en meer. Vervolgens zal elk jaar een een verbod voor een lagere Watt ingevoerd worden, tot in 2012 of 2016 (verschillende bronnen melden verschillende einddata) een algeheel gloeilampverbod van kracht is. Gloeilampen en halogeenlampen zullen dan nergens meer verkrijgbaar zijn. Dit lijkt in eerste instantie goed; LED-licht en spaarlampen zouden een hoop energie besparen. Maar er is meer aan de hand..
Schadelijke gevolgen voor de gezondheid
Ten eerste is de kleur van spaarlampen anders. Dit klinkt minder verontrustend dan het eigenlijk is; een beter milieu is belangrijker dan dat we het geen 'mooie' kleur vinden geven. Het probleem is echter het volgende.
Reformatorisch Dagblad: Gloei- en halogeenlampen zijn lichtbronnen die de kleur van onze leefomgeving perfect laten zien, net als natuurlijk daglicht. [...] Het ontbreken van lichtkleuren is minder erg wanneer die aangevuld worden met daglicht, zoals overdag gebeurt. ’s Avonds missen we die aanvulling, maar krijgen onze hersenen rust bij het ‘natuurlijke’ kunstlicht van gloei- of halogeenlampen. Bij synthetisch licht willen onze hersenen die kleuren aanvullen. Dat geeft onrust, juist op het moment dat we de hectische dag achter ons willen laten. Van synthetisch licht en licht met veel blauw en uv zijn de gezondheidsaspecten nog niet voldoende bekend. Er zijn mensen die huidziekten of migraine krijgen van spaarlampen. Blauw licht kan slaapstoornissen veroorzaken omdat er geen of te weinig melatonine aangemaakt wordt. Het bioritme raakt verstoord. Dergelijke informatie is bij het grote publiek onbekend.
En ook nieuwssite Nu.nl publiceerde er een artikel over. Volgens Britse artsen zouden spaarlampen dus daadwerkelijk ongezond zijn. Deze artsen richtten zich vooral op de UV-straling die de lamp afgeeft, het feit dat de spaarlamp kwik bevat, en de electromagnetische straling die de lamp afgeeft. Ook pleiten zij ervoor om gloeilampen toe te staan voor mensen met huidallergieën. Mensen met zonneallergie bijvoorbeeld mogen niet (teveel) in de zon omdat zij allergisch zijn voor UV-licht!
Bovendien hebben studies uitgewezen dat spaarlampen het risico op huidkanker verhogen. Een extra glazen omhulsel rond de spaarlamp kan overigens veel UV-straling tegenhouden, maar daar is de consument amper of niet van op de hoogte. De Britse artsen zijn ook tegen de spaarlampen omdat ze kwik bevatten. Het gaat weliswaar om kleine hoeveelheden en het kwik komt alleen vrij als de lamp breekt, maar toch kunnen de gevolgen groot zijn. Als een lamp breekt, moet de kamer ontruimd en 15 minuten gelucht worden. Maar zelfs dan kunnen de kwikconcentraties enkele weken later nog steeds erg hoog zijn. Tapijten, gordijnen en andere stoffen kunnen het kwik opnemen en nog lange tijd giftige dampen afgeven. Er is ook een probleem met de elektromagnetische straling, die door spaarlampen wordt veroorzaakt. De straling blijkt tot op één meter afstand nog heel hoog te zijn.
Schadelijke gevolgen voor het milieu
Niet alleen voor onszelf is het schadelijk, maar ook voor het milieu, terwijl de milieuvriendelijkheid toch juist het grote voordeel zou moeten zijn van dit gloeilampverbod. Maar ook dat schijnt niet te kloppen. Het Reformatorisch Dagblad noemt de spaarlamp een "klein chemisch fabriekje ". Het schadelijke UV-licht wordt namelijk opgewekt met behulp van kwikdamp en door fosfors in de buis. Dit gevaarlijke chemische afval wordt in de praktijk voor maar 25 tot 50 procent gerecycled. Met de vermeende milieuvriendelijkheid van spaarlampen valt het dus ook wel mee; zoals vaker bij 'groene' producten wordt de consument er een beetje ingeluisd. Het verbruik is vaak minder, maar de chemische eigenschappen van het product des te vervuilender.
Money, money, money...
Onze overheid maakte de keuze onder andere door claims van Greenpeace en Al Gore, dat gloeilampen enorm belastend voor het milieu zouden zijn. Maar ook Philips behoorde tot deze lobby, en wel om de volgende reden.
Elsevier: Philips zag een unieke kans van de weinig winstgevende gloeilamp af te komen, de weinig populaire spaarlamp alsnog de huishoudens in te krijgen en de toon te zetten met de led-lamp, die als de toekomst wordt aangeprezen.
Spijt
Inmiddels zijn ook de politici bijgedraaid en zien ze - te laat - hun fout in. Spies van het CDA noemt in Elsevier de energiebesparing als gevolg van het verbod ‘zeer relatief’. Daarbij wijst ze ook op dat spaarlampen niet goed passen bij de oudere lampen. ‘Ik wens mijn ouders, mijn grootouders en mijn schoonouders niet aan te doen dat bij hen alle armaturen de deur uitmoeten omdat er toevallig geen gloeilampen meer zijn.’ Van der Ham van D66, die ook spijt heeft van zijn steun aan het verbod, wil sowieso dat de gloeilamp blijft bestaan voor gebruik in bijvoorbeeld musea, die gloeilampen nodig hebben om hun kunst goed uit te lichten.
Van der Ham voelt zich misleid door de industrie - Philips, in dit geval. Hij wil het verdere verbod langer over de komende jaren uitsmeren, tot er een beter en goedkoper alternatief lampenaanbod is.
Elsevier: Van der Ham stoort zich inmiddels aan wat hij ‘een soort van extremisme’ noemt bij partijen als GroenLinks en de PvdA. ‘Ik ben tegen het blind zomaar verbieden van dingen. Ik heb me in dat opzicht ook wel een beetje ontwikkeld.’
Conclusie
Helaas - en zo gaat het vaak met die dingen - zitten we er inmiddels aan vast. Uiteindelijk komt het verbod van de Europese Unie, en wie denkt daar iets tegenin te kunnen brengen kent het 'democratische' proces binnen de EU nog niet. Je kunt een petitie tekenen. Niet geschoten, is immers altijd mis.
Tegenwoordig hebben steeds meer mensen last van depressies, slaapstoornissen, en stress. Onze lichamen worden gebombardeerd met allerlei soorten stralingen (denk aan de mobiele telefoon, waarvan de straling op langere termijn mogelijk tumoren veroorzaakt) waarvan we eigenlijk nog niet zo goed weten wat de uitwerking ervan zal zijn. Tegelijk hangen er electromagnetische velden rond bepaalde apparaten, bij de spaarlamp dus nog meer, en raken we straks nog meer verstoord door het onnatuurlijke licht, waarbij onnatuurlijk licht dus meer effect heeft dan alleen dat we het niet zo mooi vinden. En of dat nog niet genoeg is, zit je straks elke avond in de woonkamer in UV-licht: hoe groot is de kans op huidkanker als je je leven lang in 's avonds in UV-licht zit?
Is er al een cosmeticabedrijf die een gat in de markt ziet? Zonnebrandolie met UV-block, speciaal voor het licht van spaarlampen..?
Het gloeilampverbod is typisch een voorbeeld van 'symboolpolitiek' waar de overheid het goede mee lijkt te doen, totdat de mensen beter geďnformeerd worden - maar dan is het al te laat.
Bron: www.zoekdewaarheid.nl/blog/remco/gloeilampverbod-ongezond-idee